راهبردهای مركز پژوهش ها برای تحقق شعار سال؛
ارائه 3 راهبرد خاص بمنظور توسعه دانش بنیان ها
ایت بال: راهبردهای خاص مرتبط سازی آموزش، پژوهش و صنعت، انتقال و توسعه فناوری و ارتقاء جایگاه شرکت های دانش بنیان می تواند به اجرای بهتر شعار سال تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین کمک نماید.
راهبردهای خاص فقط در زمینه دانش بنیان مطرح هستند و شامل مواردی نظیر «مرتبط سازی آموزش، پژوهش و صنعت»، «انتقال و توسعه فناوری» و «ارتقاء جایگاه شرکت های دانش بنیان» به شرح زیر است. به گزارش ایت بال به نقل از مهر، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی تفصیلی به موضوع شعار سال ۱۴۰۱ با عنوان «تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین» از نظر سیاست های کلی نظام پرداخته است. در این گزارش علاوه بر پرداختن مصداق های «تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین»، راهبردهای عام در زمینه های کشاورزی، نفت و گاز، پزشکی، فناوری اطلاعات و محیط زیست پرداخته است. بخش دوم گزارش به راهبردهای خاص اختصاص دارد و برای اجرائی شدن شعار سال می توان از این راهبردهای خاص بهره برد. «تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین» به عنوان شعار سال ۱۴۰۱ حاکی از اولویت تولید دانش بنیان در نظام اقتصادی کشور و جایگاه و نقش توسعه فناوری در اقتصاد و ایجاد اشتغال است و سیاست های کلی نظام به عنوان مجموعهای از بایسته های معتبر حقوقی و لازم الاجرا، دراین زمینه دارای ایده ها و راهبردهای خاصی است. «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» تولیدی است که نتیجه بهره گیری از فناوری و کاربرد نوآوری است و ازجمله اهداف آن، افزایش سطح کمی و کیفی تولید و محصول و ایجاد افق های جدید توسعه و اشتغال شمرده می شود و اهداف کلان اقتصادی نظیر رشد و توسعه اقتصادی، امنیت اقتصادی، استقلال اقتصادی، کارایی، راندمان، عدالت اقتصادی و ارتقای سطح دانش و علم را سبب خواهد شد. راهبردهای خاص فقط در زمینه دانش بنیان مطرح هستند و شامل مواردی نظیر «مرتبط سازی آموزش، پژوهش و صنعت»، «انتقال و توسعه فناوری» و «ارتقاء جایگاه شرکت های دانش بنیان» به شرح زیر است. ۱. مرتبط سازی آموزش و پژوهش با صنعت در صورتی می توان از این ظرفیت های علم و فناوری کشور به خوبی بهره برد که پل ارتباطی مناسبی میان آموزش و پژوهش با صنعت ایجاد شود. در سیاست های کلی علم و فناوری بطور مشخص به این مساله پرداخته شده است و در جزء ۴ بند ۵ این سیاستها، تنظیم رابطه متقابل میان تحصیل و اشتغال ضروری دانسته شده و بر استفاده از ظرفیت علمی تحصیلی فرد در شغل وی تأکیده شده است. در بسط این مساله در همین جزء، متناسب سازی سطوح و رشته های تحصیلی با نیازهای تولید و اشتغال قابل طرح است که طبق آن باید سرفصل دروس تحصیلی متناسب با نیازهای تولیدی کشور بازطراحی شود. علاوه بر بعد آموزش دانشگاهی، درباب بعد پژوهشی نیز باید پل ارتباطی بخش صنعت با دانشگاه ایجاد شود. در بند ۸۰ سیاست های کلی برنامه ششم توسعه، پشتیبانی از پژوهش های مسئله محور دارای اولویت شناخته شده است و لازم است دانشگاه و مراکز علمی به سمت کاربردی کردن پژوهش های خود و ارتباط گیری با بخش صنعت سوق داده شوند. علاوه بر این، در بند ۳ سیاست های کلی تولید ملی، پشتیبانی از کار و سرمایه ایرانی، تسهیل تبدیل دستاوردهای پژوهشی به فناوری و گسترش کاربرد آن و مرتبط کردن بخش های علمی و پژوهشی با بخشهای تولیدی به صراحت یاد شده قرار گرفته است. یکی از مواردی که می تواند به تسهیل این امر کمک نماید نیازسنجی حوزه صنعت توسط دانشگاه و ارائه موضوع ها و نیازها به نخبگان دانشگاهی و حمایت مادی از این دستاوردهاست. در این خصوص، ارائه نیازهای فناوری و صنعت بصورت کاربردی و بومی به فناوران و پژوهشگران در تسهیل این مساله نقش دارد؛ اما علاوه بر آن، توسعه مباحث کاربردی در فضای دانشگاهی، در اختیار قرار دادن فرصت های مطالعاتی جهت ایده و فناوری و اعطای کمک های مالی برای پروژه های پژوهشی که در این جهت قرار دارند، می تواند به تسهیل موضوع این بند کمک نماید. در بند ۲۰ سیاست های کلی برنامه هفتم توسعه، روزآمد سازی و ارتقای نظام آموزشی و پژوهشی کشور بیان شده است که یکی از موارد روزآمد سازی آن می تواند مواردی باشد که بیان شد. همین طور باید زمینه های مناسب برای تقویت انگیزه بخش آموزش و پژوهش درباب حوزه صنعت ایجاد شود. دراین زمینه فرهنگ سازی نیز لازم خواهد بود و باید فرهنگ کسب وکار دانش بنیان مورد توجه قرار گیرد. در جزء ۳ بند ۴ سیاست های کلی علم و فناوری، تقویت فرهنگ کسب وکار دانش بنیان به ویژه مورد تاکید قرار گرفته است و نتیجه آن باید به عنوان مثال این باشد که دانشجویان نسبت به حضور در مؤسسه های دانش بنیان و واحدهای خلاق و نوآور، علاقه بیشتری داشته باشند و بیکاری و کارهای سوداگرایانه و غیرمولد در بین آنها کم رونق باشد. ۲. ارتقای حوزه دانش و فناوری یکی از موضوع هایی که می تواند بصورت غیرمستقیم به افزایش تولید دانش بنیان منجر شود، تقویت دانش و فناوری کاربردی در کشور است. طبیعتا قسمتی از دانش و فناوری موجود در کشور، نیازمند ارتقا و پشتیبانی بوده و بخش دیگر که خارج از مرزهای کشور وجود دارد، نیازمند انتقال آن به داخل کشور است. هرچند مرتبط سازی صنعت، پژوهش و آموزش می تواند به ارتقای فناوری منجر شود، اما باید توجه داشت که ارتقای فناوری، لزوما بوسیله نظام آموزشی و پژوهشی کشور رقم نمی خورد؛ بلکه باید از ابزارهای مختلفی نظیر انتقال فناوری برای تحقق آن بهره برد. در جزء ۶ بند ۲ سیاست های کلی علم و فناوری، اهتمام بر انتقال فناوری تاکید شده و در همین جزء، کسب دانش طراحی و ساخت بمنظور تولید محصول تجویز شده است. بنابراین، این سؤال مطرح می شود که انتقال فناوری، چگونه قابل تحقق است. یکی از ظرفیت هایی که دراین زمینه طبق بند ۱۱ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی قابل طرح است، توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور بمنظور انتقال فناوری پیشرفته است. لازم است در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ظرفیت های جذابی برای شرکت های خارجی بمنظور انتقال فناوری به وجود آید. در بند ۶ سیاست های کلی علم و فناوری، راهبرد دیگری برای انتقال فناوری می توان یافت و آن گسترش تعاملات و همکاری فعال، سازنده و الهام بخش با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقه ای است؛ در این میان ارتباط با کشورهای جهان اسلام در اولویت قرار گرفته است. همین طور بند ۶ سیاست های کلی اشتغال، بر جذب فناوری بوسیله تعامل مؤثر و سازنده با کشورها، سازمانها و ترتیبات منطقه ای و جهانی اشاره دارد. در این خصوص، نکته مهم روزآمد بودن فناوری های انتقال یافته است که بند ۲ سیاست های کلی تولید ملی، پشتیبانی از کار و سرمایه ایرانی بدان اشاره دارد. ارتقای فناوری لزوما مساوی با انتقال فناوری نیست، بلکه ارتقای فناوری مستلزم اصلاح فناوری های موجود داخلی و ایجاد تکنولوژی جدید مبتنی بر خلاقیت و ظرفیت بومی است. در بند ۴ سیاست های کلی در بخش کشاورزی، بومی سازی فناوری های روز به عنوان یک هدف راهبردی مطرح گردیده است. به این منظور، هدایت و تقویت نوآوری در بند ۲ سیاست های کلی تولید ملی، پشتیبانی از کار و سرمایه ایرانی و ساماندهی نظام ملی نوآوری در بند ۲ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، مورد
تاکید است. بدین جهت صرف ایجاد سامانه ای که در آن نوآوری ها ثبت، ضبط و پیشنهاد شود، کارآمد نیست؛ بلکه باید بصورت مداوم و بعد از ایجاد آن نیز، این نظام روزآمد و ساماندهی شود؛ بدین سبب تکلیف نهادهای مسئول فقط با ایجاد چنین بستری رفع نمی گردد. یکی دیگر از ابزارهایی که می تواند به توسعه فناوری منجر شود، طبق بند ۳ سیاست های کلی اشتغال، نگاه آینده پژوهانه به این فناوری هاست. باتوجه به سرعت تحولات در عرصه فناوری، موضوع آینده نگری در این عرصه بمنظور عقب نماندن از سایر کشورها، اهمیت فراوانی پیدا می کند. علاوه بر ایجاد سامانه و رویکرد آینده پژوهانه که در بعد نرم افزاری ارتقای فناوری قرار می گیرند، باید به بعد سخت افزاری آن نیز اهمیت داد. در این جهت جزء ۵ بند ۲ سیاست های کلی علم و فناروی به پشتیبانی از توسعه پارک های علم و فناوری اختصاص دارد که تعلق فضای مناسب برای پژوهشگران، یک نقطه کلیدی برای ارتقای فناروی خواهد بود. همین طور در بند ۲۰ سیاست های کلی برنامه هفتم، افزایش شتاب پیشرفت و نوآوری علمی و فناوری مورد تاکید قرار گرفته است که نشان میدهد توسعه مواردی که به آن اشاره شد همچنان باید ادامه داشته باشد و شتاب به خود گیرد. ۳. ارتقای جایگاه شرکت های دانش بنیان در سال های اخیر موضوع شرکت های دانش بنیان و اهمیت آنها در بین سایر شرکت های متکفل امر تولید تا حدودی به سبب سیاست های کلی و تأکیدات رهبری مورد توجه واقع شده است. در این میان، کمک به تقویت جایگاه این شرکتها سبب خواهد شد تا فعالان اقتصادی به سرعت به سمت تأسیس این شرکتها حرکت کنند. در بند ۲ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی نگاه کلان به کسب جایگاه ویژه برای اقتصاد دانش بنیان در دستور کار قرار داشته است و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانش بنیان، دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانش بنیان و پیشتازی این اقتصاد بطور جد هدف گذاری شده است. توسعه صنایع مبتنی بر علوم و فناوری های جدیدی مصرح در جزء ۱ بند ۶ سیاست های کلی علم و فناوری نیز نشان میدهد که باید جایگاه دانش بنیان ها در عرصه صنعت، ارتقای چشمگیری پیدا کند. در بند ۱ سیاست های کلی بخش صنعت نیز تاکید شده است که از فرایندهای صنعتی دانش محور استفاده گردد و مبنای انتخاب ها قرار گیرد که نشان دهنده اهمیت یافتن و جایگاه پیدا کردن صنایع دانش بنیان است. دراین زمینه، اکنون یکی از اولویت های وزارت صنعت، معدن و تجارت توجه به صنایعی است که ارتقای آنها سبب ارتقای سطح فناوری و اشتغال نیروهای متخصص و تحقیقاتی می شود؛ برای مثال، بجای سرمایه گذاری برای توسعه صنایعی نظیر تولید رب گوجه فرنگی روی توجه به صنایع ماشین آلات تولید محصولات مختلف تکیه می شود که متضمن بهره گیری از شرکت های دانش بنیان و نیروهای متخصص دراین زمینه خواهد بود. در فرایندهای اشتغال زایی نیز اولویت و جایگاه تولید دانش بنیان به سبب بند ۳ سیاست های کلی اشتغال باید مبنا و مورد توجه باشد. در بند مزبور، جایگاه دانش بنیان ها در ایجاد اشتغال پایدار در سیاست های کلی نظام بطور خاص دیده شده است. نکته مهمی که باید مورد توجه قرار داد این است که دانش بنیان کردن و تجاری سازی محصولات فقط محدود به حوزه صنایع نمی گردد، بلکه شامل خدمات نیز می شود. خیلی از شتاب دهنده های کسب وکار اکنون به عنوان شرکت دانش بنیان شناخته می شوند که از دانش و فناوری برای ارائه خدمات استفاده می نمایند. در بند ۱۶ سیاست های کلی نظام اداری بر دانش بنیان کردن نظام اداری تاکید شده است که خدمات حوزه دانش می تواند برای نیاز دستگاه های عمومی نیز راهگشا باشد. بعلاوه، جزء ۷ بند ۵ سیاست های کلی علم و فناوری نیز بر افزایش نقش بخش غیردولتی در زمینه علم و فناوری تاکید کرده است. همین مورد نشان میدهد باید در ارتقای فناوری به تقویت بخش خصوصی توجه کرد. راهبردهای خاص ارتقای وجوه دانش بنیانی تولید راهبرد موضوع سیاست های کلی نظام مرتبط سازی آموزش و پژوهش با صنعت متناسب سازی سطوح و رشته های تحصیلی با نیازهای تولید بند ۴ - ۵ سیاست های کلی علم و فناوری پشتیبانی از پژوهش های مسئله محور دانش بنیان بند ۸۰ سیاست های کلی برنامه ششم تسهیل تبدیل دستاوردهای پژوهشی به فناوری و گسترش کاربرد آن بند ۳ سیاست های کلی تولید ملی مرتبط کردن بخش های علمی و پژوهشی با بخش های تولیدی بند ۳ سیاست های کلی تولید ملی ارتقای حوزه دانش و فناوری اهتمام بر انتقال فناوری با بهره بردن از ظرفیت مناطق آزاد و بخش بین الملل بند ۶ سیاست های کلی علم و فناوری ایجاد و ساماندهی نظام ملی نوآوری ایجاد و ساماندهی نظام ملی نوآوری توسعه مطالعات فنی آینده پژوهانه به فناوری های روز بند ۳ سیاست های کلی اشتغال توسعه پارک های علم و فناوری بند ۲ - ۵ سیاست های کلی علم و فناوری ارتقای جایگاه شرکت های دانش بنیان اولویت شرکت های دانش بنیان در توسعه صنایع بند ۱ سیاست های کلی بخش صنعت اولویت شرکت های دانش بنیان در توسعه اشتغال بند ۳ سیاست های کلی اشتغال کسب جایگاه اول منطقه در زمینه اقتصاد دانش بنیان بند ۲ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی افزایش سهم محصولات تولیدی متکی به تولید دانش بنیان بند ۲ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی
منبع: ایت بال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب