در یادداشتی مطرح شد؛
مهم ترین چالش های کسب و کارهای نوپا در حوزه هوایی
رئیس گروه هوایی ستاد توسعه فناوری های فضایی معاونت علمی در چارچوب یادداشتی، شاخص ترین چالشهای کسب و کارهای نوپا در حوزه هوایی را مورد بررسی قرار داد و راهکارهایی ارائه نمود.
به گزارش ایت بال به نقل از مهر، آرش خانباشی* در یادداشتی که در اختیار مهر قرار داده به بررسی چالشهای کسب و کارهای نوپای حوزه هوایی پرداخته است.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
اصلی ترین انگیزه ای که عامل تاسیس مراکز نوآوری، مراکز رشد و... بوده و میتوان ادعا کرد تمام این مراکز برای پاسخ به آن ایجاد شده اند، ارتباط بین دانشگاه بعنوان محل تولید علم با صنعت است. دانشگاه عمدتا منشأ شکل گیری ایده بوده و ایده به خودی خود (در صورت تبدیل نشدن به محصول) دارای ارزش تجاری بالایی نیست. آنچه که در این میان از اهمیت زیادی برخوردار است، تبدیل این ایده های نشأت گرفته از فضای دانشگاه به محصولات قابل عرضه در بازار است.
پس به صورت کلی آن ایده هایی پرارزش هستند که به محصولات سودآور در بازار تبدیل شوند و در مرحله بعدی نیازهای صنعت را برطرف کنند. باید توجه داشت که زیستگاه اصلی مراکز نوآوری، دانشگاه ها و در صورت وجود، مراکز آموزشی متصل به صنعت ( مانند دانشگاه صنایع هوایی) است.
وظیفه ای که به مراکز نوآوری سپرده شده، شناسایی، انتخاب و هدایت ایده ها و گروههای نوآور است. این مراکز با ایجاد بسترهای مناسب (فضای کار اشتراکی، کارگاه ها، امکانات و... ) سبب شکل گیری گروههای نوآور حول آن ایده ها و حرکت آنها به سمت شرکت شدن می شوند. مهم ترین کمکی که مراکز نوآوری در این مرحله به گروههای نوآور می کنند، تبدیل ایده به یک محصول قابل عرضه است.
گام بعدی که باید برداشته شود، ورود این شرکت های دانش بنیان به صنعت است. شرکت های دانش بنیان در این مرحله بدلیل وابستگی شان به دانشگاه توان کافی برای ورود به صنعت را ندارند و اینجاست که شتاب دهنده ها اهمیت پیدا می کنند. شتاب دهنده ها در واقع همان شرکت های مادر و هلدینگ ها هستند که در اینجا وظیفه آنها هدایت و اتصال شرکت های دانش بنیان به بازار (تجاری سازی) و ویرایش ایده های نوآورانه که حالا به محصول قابل ارزیابی تبدیل گشته اند، مطابق با نیاز صنعت است
شاخص ترین چالشی که کسب وکارهای نوپا در حوزه هوایی با آن مواجه بوده و در حوزه های دیگر صنعت به اندازه حوزه هوایی بر آن تاکید نمی گردد مساله استاندارد است. صنعت هوایی با سابقه طولانی در مبحث استاندارد و توجه فراوان به سلامت مسافر بعنوان مصرف کننده اصلی خدمات، دارای دامنه وسیع و گسترده ای در حوزه مستندات و الزامات استاندارد است.
به دلیل این که اغلب شرکت های فعال در حوزه هوایی ایران در پاسخ به نیازهای حوزه نظامی ایجاد شده اند و به شکلی زادگاه نظامی دارند و همینطور بدلیل این که الزامات و استانداردهای حوزه نظامی به جدیت و سختی استانداردهای حوزه تجاری (غیرنظامی) نیست، متاسفانه در حوزه استاندارد بودن محصولات و برخوردار بودن آنها از شاخصه های استاندارد جهانی (در حوزه تجاری) سرمایه گذاری نشده است.
در صنعت هوانوردی بالابودن سطح استاندارد کالا از اهمیت بالایی برخوردار بوده و خطوط هوایی بعنوان مصرف کننده های اصلی، قطعات و محصولات مورد نیاز خویش را از شرکت های خوشنام (Reliable) تهیه کرده و دراین زمینه ریسک نمی کنند. میتوان گفت یکی از اقدامات ضروری که در این رابطه باید صورت گیرد، تغییر فرهنگ در صنعت هوانوردی به سمت فرهنگ تجاری و غیر نظامی و همینطور جاانداختن اهمیت مساله استانداردهاست که تا حد زیادی بر دوش نهادهای سیاست گذار و تصمیم گیر در حوزه هوایی است.
در حال حاضر میتوان گفت شرکت های فعال در صنعت هوایی نسبتا به یک بلوغ در تولید محصول و دستیابی به فناوری رسیده اند، و مهم ترین مساله ای که با آن مواجهند، مساله استاندارد است. استانداردها خود البته انواع مختلفی داشته که شاخصه های بعضی از آنها از بقیه راحتتر است. بخشی از استانداردها، مربوط به هواپیما و قطعات آن است که سازمان هواپیمایی کشوری بر آنها نظارت دارد، بعضی از آنها (مثلا در حوزه رادار، روشنایی باند فرودگاه و... ) مستقیما مربوط به هواپیما نیستند. سازمان هواپیمایی کشوری بر روی این استانداردها نظارتی ندارد. دراین زمینه ستاد توسعه فناوری های فضایی و حمل و نقل پیشرفته با همکاری سازمان ملی استاندارد، اسنادی را تنظیم کرده که بتوان بر آن تکیه کرد. این امر علاوه بر اهمیت قانون گذاری، در آشنایی و تطبیق پذیری استارت آپ ها با استانداردهای حوزه هوایی بسیار موثر است.
یکی از اقداماتی که در امتداد حل چالش عدم تطابق محصول با استانداردها می تواند مثمر ثمر باشد، ملزم کردن استارت آپ های حوزه هوایی به گذراندن دوره آموزشی مربوط به استانداردها (مانند قسمت ۲۱ که برای حوزه طراحی و تولید قطعات است)، یا برگزاری همین آموزش ها توسط مراکز نوآوری هوایی برای گروههای زیرمجموعه آنهاست. اینگونه، گروههای نوآور با آشنایی کامل نسبت به الزامات و ملاحظات صنعت هوایی، مبادرت به فعالیت در این عرصه کرده و کیفیت محصول و یا خدمت عرضه شده توسط آنها مطابق با استانداردهای بین المللی خواهد بود.
دیگر اقدامی که دراین زمینه باید انجام گیرد، تبیین و تشریح استانداردهای مختلف حوزه هوایی و تنظیم سندهایی برای صنعت هوانوردی مطابق با شرایط و امکانات کشور- مشابه آنچه ستاد توسعه فناوری های فضایی و حمل و نقل پیشرفته و سازمان ملی استاندارد تنظیم کردند- توسط نهادهای ذی ربط و نظارت بر اجرای آنها است. اهمیت تطابق مستندات و الزامات با امکانات کشور از این جهت است که هم اکنون ابزار مورد نیاز برای سنجش استاندارد بودن برخی قطعات و سیستم های هواپیما در کشور وجود ندارد.
شرکت ها برای اثبات خود در حوزه هوایی، در حوزه های مختلف مبادرت به فعالیت و سرمایه گزاری نموده و در هرکدام از زمینه ها به محصولی در حد متوسط می رسند. ولی گاها تنها یک مورد از محصولات، مورد نیاز صنعت بوده و به فروش می رود. این رویه علاوه بر بالا بردن هزینه های شرکت باعث کاهش کیفیت کالا هم می شود. در مقابل اگر شرکت ها بر روی یک محصول و یا یک نیاز خاص تمرکز کنند و تمام سرمایه گذاری آنها روی آن باشد، کیفیت محصول یا خدمت عرضه شده توسط آن بمراتب افزایش می یابد. البته این مساله بدین معنا نیست که از سرریز تکنولوژی در عرصه های دیگر استفاده نشود بلکه به این معناست که ابتدا باید در یک عرصه خاص به تخصص لازم رسید سپس به سراغ عرصه های دیگر رفت.
بعضا گروههای نوآور در تولید و طراحی قطعات و سیستم هایی وارد می شوند که به هیچ وجه صرفه اقتصادی نداشته و بازاری برای آن محصولات وجود ندارد. نکته حائز اهمیت اینست که استارت آپ ها باید بر روی نیازهایی تمرکز کنند که برای کسب وکار آنها صرفه اقتصادی داشته باشد.
بدلیل خاستگاه نظامی که اغلب شرکت های فعال در حوزه هوایی دارند، فرهنگ نگاه تجاری و مبتنی بر بازار در حوزه هوایی رواج پیدا نکرده است. در حوزه نظامی، بدلیل راهبردی بودن و همینطور ضرورت محرمانه ماندن تکنولوژی که به تبع خود محدود بودن در ارتباطات را عامل می شود، صرفه اقتصادی داشتن تولید یک محصول و یا تکنولوژی اولویت نداشته و دستیابی به آن محصول (بعضا به هر قیمتی) اهمیت بیشتری دارد. اما در عرصه غیر نظامی، تولید یک محصول منوط به صرفه اقتصادی داشتن آن است. استارت آپ ها به سبب خاستگاه اقتصادی آنها و وابستگی حیات آنها به سودآوری (راه اندازی خط تولید، استخدام نیروی کار و... ) باید سراغ تولید کالاها و یا طراحی سیستم هایی بروند که توجیه اقتصادی داشته باشد.
یکی از طریق های آشنا کردن استارت آپ ها با نیازهای حوزه هوایی، عرضه و تشریح نیازهای مختلف من جمله نیازهای فناورانه از جانب هواپیمایی ها و شرکت های فعال است. این اتفاق باعث شکل گیری استارت آپ هایی حول آن نیازها می شود که این روند در نهایت چالش مورد بحث را برطرف می کند.
مشکلی که بر سر راه این مساله قرار دارد، استرتژیک بودن برخی نیازهای این شرکت هاست. آنها در صورت تشریح و تببین نیازهای خود، در واقع ضعف های خویش را در معرض عموم قرار داده و راه های صدمه زدن به این شرکت ها (توسط تحریم و... ) هموار می شود. برای پیش گیری از این اتفاق راهکاری که باید اتخاذ شود، از مسیر همکاری بین مراکز نوآوری و شرکت های حوزه هوایی می گذرد.
به این صورت که مراکز نوآوری نیازهای شرکت ها را به چندین پروژه و ریزمسئله تقسیم کنند و آنها را بین مراکز مختلف که توان حل آنها را دارند، از دانشگاه ها و مراکز صنعتی تا تیم های تخصصی فعال در مرکز نوآوری بسپارند. البته لازمه این امر وجود ارتباط عمیق بین مرکز نوآوری با مراکز علمی و صنعتی و هم شناخت دقیق مرکز از حوزه هوایی است. این روشی است که سازمان ناسا برای برطرف نمودن چالش ها و نیازهای خود در بر می گیرد.»
*رئیس گروه هوایی ستاد توسعه فناوری های فضایی معاونت علمی و فناوری
منبع: ایت بال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب