واكاوی ضعف های كلان ورزش كشور از نگاه اساتید مدیریت ورزشی
پازل ناهمگون ورزش ایران!
ایت بال: دخالت در ورزش، ضعف شدید آماری برای برنامه ریزی منسجم، نپرداختن مناسب به فعالیت های ورزشی توسط بخش اعظم جمعیت كشور، نبود چشم انداز و برنامه ای مدون و جامع در بخش مدیریت ورزش كشور، كمبود منابع مالی و بیمار بودن اقتصادِ ورزش را می توان بعنوان اصلی ترین چالش های ورزش ایران بیان نمود.
به گزارش ایت بال به نقل از ایسنا، ورزش ایران در سطح كلان سال هاست كه درگیر مسائل مختلفی است، چالش هایی كه صرفا مربوط به یك دولت نیست و اگر در یك بازه زمانی چهل ساله مورد نقد و بررسی منطقی قرار گیرد هر یك از دولت ها به نوبه خود در عدم حل چالش ها تاثیرگذارند، هرچند كه به طور قطع نقش یكی پررنگ تر و سهم یكی كمتر است.
به همین دلیل در چند گفت وگوی تحلیلی با اساتید دانشگاه و متخصصان حوزه مدیریت ورزشی به بررسی علل ضعف های كلان مدیریت ورزش ایران در طول ۴۰ سال قبل پرداختیم تا بتوان با تشریح و بیان این چالش ها، راهكارهای مناسب را در راه توسعه ورزش ایران طراحی و اجرا كرد.
ورزشِ گره خورده با مهندس زدگی و سیاست زدگی
از نگاه غلامعلی كارگر-رییس دانشكده تربیت بدنی دانشگاه علامه طباطبایی مدیریت ورزش ایران طی ۴۰ سال قبل در اختیار دو قشر متفاوت قرار گرفته است، یكی مهندسان و دیگری سیاسیون، تا جایی كه در یك دوره زمانی ورزش ایران مهندسی زده شده بود و هم اكنون سیاست زده شده است. وی معتقد می باشد پیش از انقلاب شاهد حضور مهندسان در ورزش ایران بوده ایم و در سال های كنونی نیز شاهد حضور افراد سیاسی در این عرصه هستیم و تا زمانی كه برنامه ریزی استراتژیك و منسجمی برای حوزه ورزش تعریف نشود و شاهد عدم حضور متخصصان در این عرصه باشیم این مسیر غلط پابرجا خواهد بود.
در عین حال سالیان متمادی است كه نتیجه گرا بودن ورزش ایران و نیز صرف توجه به ورزش قهرمانی بعنوان یك معضل مطرح گردیده است، اما هیچ گاه در راه تغییر اساسی این نگاه قدم برنداشته ایم و هرچند شاهد اقداماتی در بخش ورزش پایه و ورزش همگانی باشیم اما به طور قطع این میزان توجه دردی را دوا نمی كند.
رئیس دانشكده تربیت بدنی دانشگاه علامه طباطبایی همین طور با اشاره به این كه ورزش ایران صرفا نتیجه گرا شده بیان می كند كه متاسفانه شاهد پدیده بغرنج نتیجه گرایی در باشگاه ها و فدراسیون های كشور هستیم و این نگاه از مجموعه كلان تر یعنی وزارت ورزش و جوانان نشأت می گیرد، علت اصلی این مساله عدم ثبات مدیریت در ورزش ایران است چونكه یك مدیر می داند طول عمر حضورش در ورزش كوتاه است و باید در كوتاه ترین زمان ممكن بهترین نتایج را كسب كند، بدین سبب چنین نگاهی باعث شده است حتی به ماهیت اصلی ورزش و زیرساخت هایی كه باید در این عرصه ایجاد شود توجهی نداشته باشد.
مردم، حلقه مفقوده ورزش ایران
در همین راستا یك استاد رشته علوم ورزشی ضمن ابراز تاسف نسبت به عدم توجه به ورزش همگانی، اظهار داشت كه "مردم در ورزش ایران گم شده اند و اگر مقوله مسابقه را از ورزش ایران فاكتور بگیریم به طور قطع ارزیابی بهتری نسبت به وضع موجود حوزه ورزش خواهیم داشت و متاسفانه طی ۴۰ سال بعد از پیروزی انقلاب نتیجه گرایی، مسابقه و كسب مدال، فضایی را در ورزش به وجود آورده است كه به وسیله نتایج كسب شده توسط قهرمانان بتوانیم بر ضعف های موجود و اساسی سرپوش بگذاریم.
محمدعلی قره با طرح این پرسش كه چرا ورزش نكردن مردم بعنوان یك دغدغه برای مسئولان مطرح نیست؟ عنوان كرد: در ورزش ایران هدف، برنامه و سازمان دهی منسجمی در حوزه مدیریتی وجود ندارد و متاسفانه رسانه ها با شجاعت به تجزیه و تحلیل مباحث كلان در ورزش نمی پردازند و صرفا شاهد جار و جنجال های سطحی در فضای ورزش كشور هستیم. بروید و بررسی كنید تا مشخص شود چند درصد رسانه ها به ورزش همگانی و چند درصد به ورزش قهرمانی می پردازند؟ بر طبق یك تحقیق ۹۷ درصد رسانه ها به ورزش قهرمانی خصوصاً فوتبال می پردازند و صرفا سه درصد مطالب خودرا به ورزش همگانی و بانوان اختصاص می دهند.
وی هم چنین آمار متفاوتی از آنچه مسئولان ارائه می كنند داد و اعلام نمود در صورتیكه طبق اعلام مسئولان ۵۱ درصد مردم ایران ورزش می كنند اما آنچه طی یك تحقیق به دست آمده كمتر از ۱۰ درصد مردم ایران به ورزش كردن می پردازند.
این استاد رشته علوم ورزشی با اشاره به این كه مسابقه و كسب مدال بعنوان "معیار انحرافی" ورزش ایران را تحت تاثیر قرار داده است بیان كرد كه ورزش باید به یك مقوله همگانی در كشور تبدیل شود؛ جالب است بدانید جمعیت سوئد معادل ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است و آنها توانسته اند حدود ۴۹۴ مدال در المپیك های تابستانی كسب كنند، این در شرایطی است كه ایران بیشتر از ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد اما تعداد مدال های المپیك تابستانی ورزشكاران ایرانی حدود ۶۹ است. در سوئد بالای بیشتر از ۵۰ درصد مردم ورزش می كنند در صورتیكه این میزان برای مردم ایران كمتر از ۱۰ درصد است.
ورزش دولتی و بی حساب و كتاب ایران
ثبت ركورد چه كمكی به ورزش ایران می كند؟ برنامه ریزی مدون و منسجم نیازمند آمار صحیح و واقعی و بروز هستیم. ثبت ركورد در حوزه ورزش یك اصل است، مواردی نظیر تعداد ورزشكاران، تعداد اماكن ورزشی، میانگین استفاده از اماكن ورزشی، تعداد لژیونرها در رشته های ورزشی مختلف و مواردی از این دست همچون موارد آماری حوزه ورزش است كه باید توسط سازمان های ورزشی به دست آید و تمامی آمار بروز باشد تا بتوانیم برنامه ریزی درستی در حوزه ورزش داشته باشیم، علاوه بر این دستیابی به آمار و ارقام سبب می شود تا چه در حوزه قهرمانی و چه در حوزه همگانی علاوه بر پاسخگویی، عملكردها به نحو مطلوب تری ارزیابی شود چونكه برای برنامه ریزی مدون و منسجم نیازمند آمار صحیح و واقعی و بروز هستیم.
در همین رابطه مسعود نادریان- دانشیار دانشكده علوم ورزش دانشگاه اصفهان- حلقه مفقوده اصلی ورزش ایران در تمامی سطوح را مقوله "ثبت ركورد" می داند و تاكید می كند این مهم همچون وظایف سازمان های ورزشی است و تا زمانی كه نتوانیم به صورت جامع و مدون به ثبت ركورد دست یابیم به طور قطع ورزش ایران كمی نخواهد شد و نمی تواند در راه موفقیت آمیزی گام بردارد.
یكی دیگر اصلی ترین مسائلی كه ورزش ایران طی سال های طولانی در سطح مدیریتی به آن مبتلا شده عدم انتصاب افراد متخصص در پست های كلیدی است. نكته ای كه باید به آن اشاره داشت چرخه معیوب انتخاب مدیران در سطوح مختلف ورزش ایران است.
وی در اشاره به دیگر چالش ورزش ایران، كه بعنوان یك آفت بزرگ مطرح است و باعث شده تا شاهد بروز مشكلات عدیده همچون مسائل مالی برای فدراسیون ها و باشگاه های ورزشی باشیم، اظهار نمود كه به طور قطع خصوصی شدن فدراسیون ها و باشگاه ها سبب درآمدزایی بیشتر می شود و به هیچ وجه نباید فدراسیون های ورزشی و ساختار در رابطه با آنها دولتی باشد، علاوه بر این ساختارهایی نظیر كمیته ملی المپیك نیز نمی تواند دولتی باشد و در تمام دنیا بر طبق اصل داوطلب گرایی فدراسیون ها و كمیته های ورزشی مدیریت می شوند.
این دانشیار دانشكده علوم ورزشی دانشگاه اصفهان با بیان این كه در ساختار ورزش قهرمانی دنیا انتصاب وجود ندارد، اشاره كرد كه برخلاف روال كشورهای توسعه یافته در ایران صرفا ظاهر قضیه حفظ می شود و بطور مثال سه نفر كه از پیش تعیین شده هستند برای یك فدراسیون نامزد و در نهایت یكی از آنها انتخاب می شود، هرچند این روش در ظاهر و به صورت مستقیم انتصابی نیست، اما در واقع همان مسیر انتصابی طی شده است و در نهایت وقتی سیاست ها و برنامه ها مغایر با سیاست های نهادهای بین المللی باشد منجر به آن خواهد شد كه بجای دنبال كردن اهداف نهادهای بین المللی اهداف دیگری دنبال شود.
دخالت در ورزش؛ خط قرمز دولت ها
ایران از معدود كشورهایی است كه ساختار ورزش آن دولتی است و هرچند كشورهایی نظیر روسیه و چین نیز ساختار دولتی دارند اما در كشورهای توسعه یافته به هیچ وجه دولت ها دخالتی در ورزش ندارند و صرفا سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های كلان توسط آنها انجام می شود.
قربانی- استادیار گروه مدیریت ورزشی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی- با تاكید بر این كه حاكمیت دولت ها در مدیریت ورزشی یك كشور دیگر پذیرفتنی نیست، عنوان نمود كه هم اكنون ورزش در كشورهای توسعه یافته توسط شهرداری ها، كمیته های ملی المپیك و فدراسیون ها یا انجمن های ورزشی مدیریت می شود و دولت صرفا برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های كلان را انجام می دهد و بدین سان سرمایه گذاری و فعالیت بخش خصوصی به نحوی مطلوب رقم می خورد.
ورزش ایران در كنار تمامی این مسائل با چالش جدی منابع مالی روبروست. چالشی كه اگر بتوان به ظرفیت های قانونی پیش بینی شده توجه داشت می توان قسمتی از كمبودهای مالی را در این رابطه جبران كرد. وی به قانون احتساب ۰.۲۷ درصد از مالیات بر ارزش افزوده اشاره نمود و كرد بر حسب این قانون، باید ۰.۲۷ درصد از مالیات بر ارزش افزوده به ورزش مدارس، ورزش همگانی، ورزش روستایی، توسعه ورزش زنان، معلولان، جانبازان و نیز توسعه زیرساخت ها تخصیص یابد و باید در این رابطه سازوكاری برای جذب قانونی ایجاد شود كه متاسفانه با اقدامات قانونی، حقوقی و بخشنامه ای در این رابطه مواجه هستیم.
این استادیار گروه مدیریت ورزشی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی مهم ترین ضعف ورزش كشور را خلاءهای قانونی دانست كه به نوبه خود اثرات منفی در توسعه این حوزه داشته است و تا زمانی كه این خلاءهای قانونی رفع نشود مسائل در رابطه با آن نیز برطرف نخواهد شد و متاسفانه بعد ازگذشت ۵۰ سال هنوز قانون جامعی در ورزش ایران وجود ندارد.
قربانی با تاكید بر نبود برنامه ای جامع برای ورزش ایران بعنوان یكی دیگر از ضعف های كلان این حوزه اشاره بیان كرد كه برنامه جامع ورزش كشور مربوط به سال ۸۲-۸۳ است كه در نهایت نیز هرچند طرح جامع ورزش كشور تدوین شد اما اجرایی نشد، چونكه در این بخش با نگاهی جامع و آینده نگر ورود نكرده ایم.
جایگاه بانوان در ورزش ایران كجاست؟
پرداختن بانوان به ورزرش و نیز حضور آنها در محیط های ورزشی دو مسئله بسیار مهم در حوزه ورزش بانوان است و مسئولان باید در این رابطه با نگاهی جامع نگر و مصلحت اندیش نه تنها موانع پیش روی بانوان برای انجام فعالیت های ورزشی را مرتفع كنند بلكه شرایط را برای حضور آنها در ورزشگاه ها و محیط های ورزشی فراهم نمایند.
در مورد ورزش بانوان محمد حسین قربانی - عضو هیات علمی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی- با اشاره به اهمیت ورزش برای اقشار مختلف جامعه، اشاره كرد كه پرداختن به ورزش زنان در محیط های عمومی و نیز مواردی نظیر ورود آنها به ورزشگاه ها همچون مسائلی است كه با خلاء قانونی روبروست و باید در این رابطه چاره اندیشی شود.
قره- یك استاد رشته علوم ورزشی- نیز با تاكید بر این كه بانوان در ورزش ایران از اهمیت چندانی برخوردار نیستند، بیان كرد كه به طور قطع این بانوان هستند كه می توانند انگیزه ورزش كردن در كودكان ایجاد كنند و حدود نیمی از جمعیت كشور را به خود اختصاص می دهند، اما آیا ۵۰ درصد بودجه و مشاركت در حوزه ورزش به این قشر اختصاص می یابد؟
وی با اشاره به این كه ورزش با مقوله های مختلفی همچون اقتصاد، بهداشت، سیاست، آموزش و پرورش، روابط اجتماعی، روابط خانوادگی و غیره ارتباط دارد، اظهار نمود كه اگر مقوله مسابقه و نتیجه گرایی را از ورزش حذف نماییم به جایگاه اصلی ورزش در ایران پی می بریم و متوجه می شوید تا چه میزان به این حوزه توجه داشته ایم و ضعف های موجود به راحتی نمایان می شود.
منبع: ایت بال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب